15 17, Elektronika Praktyczna, 1997
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
P R O J E K T Y Z A G R A N I C Z N E
PROJEKTY ZAGRANICZNE
Filtr szumów
do gramofonu analogowego,
czêæ 2
Opis konstrukcji filtru
szumów koñczymy
prezentacj¹ sposobu monta¿u
i uruchomienia uk³adu.
Autor przedstawi³ tak¿e
szereg uwag dotycz¹cych
eksploatacji filtru w zestawie
audio.
Wykonanie
Schemat rozmieszczenia ele-
mentów oraz mozaika cie¿ek
druku (skala 1:1) filtru szumów
p³yt znajduj¹ siê na
rys.7
.
Uk³ady 4046BE i LTC1063CN8
s¹ uk³adami CMOS, o znacznej
wra¿liwoci na ³adunki
elektrostatyczne, a przy tym
LTC1063CN8 jest uk³adem dosyæ
drogim. Nale¿y wiêc stosowaæ siê
do standardowych zaleceñ ochro-
ny przed ³adunkami elektrosta-
tycznymi. Zaleca siê u¿ycie pod-
stawek pod wszystkie uk³ady sca-
lone, w tym bezwzglêdnie pod
IC3, IC5 i IC8.
Uk³ady scalone nale¿y umie-
ciæ w podstawkach dopiero po
zakoñczeniu monta¿u i okablowa-
niu urz¹dzenia. Do tego momentu
uk³ady powinny znajdowaæ siê
w swym antystatycznych opako-
waniach. Wk³adanie uk³adów
w podstawki powinno odbywaæ
siê przy zastosowaniu niezbêdne-
go minimum si³y i bez dotykania
wyprowadzeñ. Oczywicie opera-
cji wk³adania uk³adów CMOS
nale¿y dokonaæ z dala od róde³
³adunków elektrostatycznych (dy-
wan, telewizor, monitor kompu-
tera itp.).
Monta¿ nale¿y rozpocz¹æ od
koñcówek lutowniczych s³u¿¹-
cych do po³¹czenia z potencjo-
metrami, gniazdami itp.. Nastêp-
nie nale¿y wlutowaæ podstawki
pod uk³ady scalone, rezystory,
kondensatory i cztery zworki. Te
ostatnie powinny byæ krótkie
i mo¿na je wykonaæ z obciêtych
wyprowadzeñ rezystorów.
Zastosowane kondensatory po-
liestrowe powinny mieæ raster
7,5mm. Kondensatory innego ty-
pu mo¿e byæ trudno umieciæ na
p³ytce drukowanej. Kondensatory
elektrolityczne powinny byæ rów-
nie¿ miniaturowe. Montuj¹c je
nale¿y dbaæ o prawid³ow¹ pola-
ryzacjê, zw³aszcza w przypadku
C22 - odwrotnie spolaryzowany
kondensator mo¿e po prostu wy-
buchn¹æ.
Bezpiecznik FS1 jest monto-
wany na podstawce. Na zakoñ-
czenie monta¿u nale¿y wstawiæ
stabilizator napiêcia IC10 oraz
diody prostownicze D1 i D2 (uwa-
ga na polaryzacjê!).
Teraz mo¿na ju¿ wstawiæ
w podstawki uk³ady scalone -
z wyj¹tkiem IC3, IC5 i IC8, zwra-
caj¹c uwagê na poprawnoæ mon-
ta¿u.
Gotowe obudowy do sprzêtu
Hi-Fi ju¿ raczej nie s¹ dostêpne
i najlepszym rozwi¹zaniem bêdzie
zastosowanie obudowy metalo-
wej, o ile nie chcemy wykonywaæ
wszystkiego we w³asnym zakre-
sie. Poniewa¿ uk³ad jest zasilany
napiêciem sieciowym, to jest wa¿-
ne, aby obudowa by³a metalowa
i dobrze po³¹czona z przewodem
zerowym kabla sieciowego. Po-
krywa obudowy powinna byæ
mocowana przy pomocy rub, a
nie zatrzasków, by uniemo¿liwiæ
³atwy dostêp do przewodów na-
piêcia sieciowego.
Gniazda wejciowe (SK1/SK2)
i wyjciowe (SK3/SK4) nale¿y za-
montowaæ na p³ycie tylnej obu-
dowy, przy czym gniazda wy-
jciowe powinny znaleæ siê
mniej wiêcej w rodkowej czêci
tej p³yty, natomiast gniazda we-
jciowe po lewej stronie p³yty
(patrz¹c od p³yty czo³owej). Za-
stosowano gniazda typu Cinch,
jako obecnie najpopularniejsze
w sprzêcie Hi-Fi, aczkolwiek -
jeli oka¿e siê to byæ wygodniej-
sze - mog¹ to byæ dowolne inne
gniazda.
Otwór na kabel sieciowy na-
le¿y wykonaæ po prawej stronie
p³yty tylnej obudowy i wyposa-
¿yæ go w przepust izolacyjny.
Prze³¹cznik S1 nale¿y zamonto-
Elektronika Praktyczna 4/97
15
P R O J E K T Y Z A G R A N I C Z N E
Rys. 7. Mozaika cie¿ek druku w skali 1:1, schemat rozmieszczenia elementów oraz sposób okablowania p³ytki
i elementów montowanych poza p³ytk¹.
16
Elektronika Praktyczna 4/97
P R O J E K T Y Z A G R A N I C Z N E
Rys. 6. Wbudowany prze³¹cznik umo¿liwiaj¹cy
wy³¹czenie filtru z toru sygna³u.
wy. Jeli u¿yta zo-
stanie obudowa za-
proponowana w wy-
kazie elementów,
transformator powi-
nien znaleæ siê bli-
¿ej ty³u, aby nie
utrudnia³ monta¿u
zewnêtrznej czêci
obudowy.
Do jednego
z ko³ków mocuj¹-
cych transformator nale¿y zamo-
cowaæ koñcówkê lutownicz¹, któ-
ra pos³u¿y za punkt po³¹czenia
sieciowego przewodu zerowego
z obudow¹.
Potencjometr VR1 mo¿na za-
montowaæ w dowolnym punkcie
ma³o wykorzystanej p³yty czo³o-
wej.
P³ytkê drukowan¹ nale¿y za-
montowaæ do pozosta³ej wolnej
czêci podstawy obudowy przy
pomocy rub M3 i ko³ków dys-
tansowych zapewniaj¹cych 12mm
odstêp p³ytki od obudowy. Od-
leg³oæ taka jest potrzebna ze
wzglêdu na obecnoæ rub mocu-
j¹cych obudowê zewnêtrzn¹.
S1 to obrotowy w³¹cznik sie-
ciowy, ale mo¿na zastosowaæ do-
wolny inny dwubiegunowy
w³¹cznik sieciowy. Jego po³¹cze-
nia bêd¹ najpewniej zupe³nie
inne i nale¿y to sprawdziæ przed
monta¿em.
Poniewa¿ uk³ad jest zasilany
napiêciem sieciowym, przed w³¹-
czeniem napiêcia sieciowego
i testowaniem urz¹dzenia nale¿y
dok³adnie sprawdziæ wszystkie
po³¹czenia. Szczególn¹ uwagê na-
le¿y zwróciæ na okablowanie
transformatora T1 i prze³¹cznika
S1.
waæ na p³ycie czo³owej, mniej
wiêcej na wysokoci otworu pod
kabel sieciowy.
Transformator sieciowy nale¿y
zamocowaæ do podstawy obudo-
Eksploatacja
Strojony filtr szumów p³yt
nale¿y pod³¹czyæ do zestawu au-
dio przy pomocy podwójnych
ekranowanych przewodów zaopat-
rzonych we wtyki typu Cinch.
Jeli urz¹dzenie dzia³a pra-
wid³owo, skutki jego zastosowa-
nia bêd¹ ³atwe do zauwa¿enia.
Przy ustawieniu potencjometrem
VR1 maksymalnej wartoci
czêstotliwoci granicznej poja-
wi siê nieznaczna eliminacja
tonów wysokich, natomiast
przy minimalnej czêstotliwoci
granicznej stopieñ eliminacji to-
nów wysokich jest znaczny i dob-
rze s³yszalny w przypadku ka¿de-
go nagrania.
W przypadku wiêkszoci p³yt
optymalna nastawa VR1 le¿y
gdzie miêdzy po³o¿eniem rod-
kowym, a po³o¿eniem odpowia-
daj¹cym najwy¿szej czêstotliwo-
ci granicznej, ale znalezienie go
dla konkretnej p³yty wymaga
pewnej liczby eksperymentów.
Nale¿y pamiêtaæ, ¿e propono-
wany uk³ad nie poprawi sytuacji
w przypadku g³êbokich zaryso-
wañ p³yty. W wyniku istnienia
takich uszkodzeñ powierzchni po-
wstaj¹ silne, niskoczêstotliwo-
ciowe sygna³y, których nie mo¿-
na wyeliminowaæ przy pomocy
prostej filtracji. Jedynym rozwi¹-
zaniem jest tu uk³ad Scratch
Blanker (Eliminator trzasków),
dzia³aj¹cy na zupe³nie innej za-
sadzie.
Robert Penfold, EwPE
WYKAZ ELEMENTÓW
Rezystory
(wêglowe warstwowe, 0,25W 5%)
R1, R2, R13, R14: 100k
W
R6, R7, R18, R19: 3,9k
W
R11: 4,7k
W
W
VR1: 4,7k
potencjometr
obrotowy, liniowy, wêglowy
Kondensatory
C1, C12, C23, C24: 100nF,
ceramiczny
C2, C13: 470nF, poliestrowy
C3, C7, C14, C18: 3,3nF,
poliestrowy
C4, C8, C15, C19: 4,7nF,
poliestrowy
C5, C9, C16, C20: 330pF,
polistyrenowy
C6, C17: 4.7
W
F/50V, elektrolitycz-
ny, wyprowadzenia jednostronne
C10, C21: 10
m
Okablowanie
Sposób okablowania p³ytki
i elementów zewnêtrznych przed-
stawia rys.7. Po³¹czenia p³ytki
drukowanej z potencjometrem
VR1 i gniazdami nie musz¹ byæ
wykonane kablem ekranowanym,
powinny jednak byæ dosyæ krót-
kie. Nale¿y zapewniæ solidne po-
³¹czenie lutowane sieciowego
przewodu zerowania i koñcówki
lutowniczej przymocowanej do
jednej ze rub transformatora.
W razie w¹tpliwoci nale¿y ele-
menty oczyciæ i powtórnie wy-
konaæ to po³¹czenie.
Jak wynika z rys.7, transfor-
mator T1 ma dwa uzwojenia
wtórne, poniewa¿ g³ównie takie-
go typu transformatory s¹ dostêp-
ne w handlu. Oba uzwojenia
wtórne zosta³y po³¹czone szere-
gowo, daj¹c symetryczne uzwo-
jenie wtórne z odczepem. Jeli
u¿yty zosta³ transformator
2x12V z odczepem, zerowy bie-
gun zasilacza nale¿y po³¹czyæ
z odczepem rodkowym, nato-
miast do zewnêtrznych punktów
lutowniczych zasilacza pod³¹czyæ
wyprowadzenia 12V transforma-
tora.
F/25V, elektrolitycz-
ny, wyprowadzenia jednostronne
C11: 180pF, polistyrenowy
C22: 1000
m
F/25V, elektrolityczny,
wyprowadzenia jednostronne
C25: 100
m
F/25V, elektrolityczny,
wyprowadzenia jednostronne
Pó³przewodniki
D1, D2: 1N4002, 100V/1A
IC1, IC2, IC4, IC6, IC7, IC9:
LF351N (bifet)
IC3, IC8: LTC1063CN8
IC5: 4046BE (PLL)
IC10: µA78L12, 12V/100mA
Ró¿ne
SK1-SK4: gniazda Cinch, do
monta¿u do obudowy
T1: transformator sieciowy 250V,
podwójne uzwojenie wtórne
12V/250mA lub 12V-0V-12V/250mA
FS1: bezzw³oczny bezpiecznik
250mA
m
Artyku³ publikujemy na pod-
stawie umowy z redakcj¹ mie-
siêcznika Everyday with Practi-
cal Electronics.
Elektronika Praktyczna 4/97
17
W
R3, R4, R5, R8, R9, R10, R15, R16,
R17, R20, R21, R22: 5,6k
R12:1,5k
[ Pobierz całość w formacie PDF ]