1436, Big Pack Books txt, 1-5000
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Jerzy KrasuskiHistoria Rzeszy Niemieckiej1871-1945Wydawnictwo Pozna�skie 1978SPIS TRE�CIOD AUTORA ROZDZIA� PIERWSZY.NIEMCY PRZED ZJEDNOCZENIEM NARODOWYMPlemiona niemieckie (s. 9). Ekspansja germanska (s. 12). Przyczyny rozbicia panstwowego Niemiec (s. 14). Sprawa zjednoczenia w okresie Wiosny Lud�w (s. 22). Zwi1zek Celny i program "maloniemiecki" (s. 27). Podzia3 wyznaniowy Niemc�w (s. 30). Owiatopogl1d narodowo-liberalny (s. 38). Ustr�j Prus (s. 41). Tzw. "nowa era" i konflikt konstytucyjny (s. 43). Bismarck (s. 44). Zjednoczenie Niemiec pod hegemoni1 Prus (s. 46).ROZDZIA� DRUGI. USTR�J POLITYCZNY l SPO�ECZNY RZESZY CESARSKIEJ .Konstytucja Rzeszy cesarskiej (s. 56). Rozbicie niemieckiej opinii politycznej (s. 62). Skarbowooa Rzeszy (s. 69). Ustawodawstwo liberalne (s. 70). Ustr�j panstw zwi1zkowych (s. 71). Germanizacja mniejszooci narodowych (s. 75). Rozw�j gospodarczy Niemiec (s. 80). Ustr�j rolny (s. 88). Szlachta (s. 93). Antysemityzm (s.. 95). Kryzys rolny (s. 100). "Nobilitacja" inteligencji (s. 103). Kultura Niemiec cesarskich z punktu widzenia politycznego (s. 107).ROZDZIA� TRZECI. OKRES BISMARCKA 1871-1890Pr1dy polityczne w Prusach w okresie zjednoczenia Niemiec (s. 115). Walka z Koocio3em katolickim (s. 118). Ruch robotniczy (s. 124). Koniec ery liberalnej (s. 130). Ustawodawstwo socjalne (s. 135). Upadek Bismarcka (s. 136). Polityka zagraniczna Bismarcka (s. 142). Dymisja Bismarcka jako cezura periodyzacyjna (s. 149).54115ROZDZIA� CZWARTY. CZASY WILHELMA II .........Rz1dy kanclerza Capriviego (s. 151). Rz1dy osobiste Wilhelma II (s. 157). Era Stumma (s. 159). Blok Blilowa i blok "czarno-niebieski" (s. 161). Socjaldemokracja w okresie wil-helminskim (s. 165). Ideologia imperializmu niemieckiego w okresie wilhelminskim (s. 168). Polityka zagraniczna w okresie wilhelminskim (s. 176).ROZDZIAL PIYTY. PIERWSZA WOJNA OWIATOWA ........Przyczyny wojny (s. 187). Dzia3ania wojenne w latach 1914- -1916 (s. 193). Sytuacja wewnetrzna Niemiec (s. 198). Cele wojenne (s. 201). Rok 1917 (s. 205). Nowe widoki zwyciestwa (s. 210). Kleska i ustanowienie republiki (s. 212). Rozejm (s. 214). Walka o ustr�j spo3eczny republiki niemieckiej (s. 215). Traktat Wersalski (s. 218). D3ugofalowe skutki I Wojny Owiatowej (s. 228).ROZDZIA� SZ�STY. USTR�J POLITYCZNY l SPO�ECZNY REPUBLIKI WEIMARSKIEJ .Konstytucja weimarska (s. 238). Spo3eczne pod3o?e kryzysu demokracji parlamentarnej (s. 241). Tendencje rozwoju stronnictw (s. 254). Kultura w okresie Republiki Weimarskiej � z punktu widzenia politycznego (s. 262).151ROZDZIA� SI�DMY. DZIEJE NIEMIEC W OKRESIE REPUBLIKIOkres zaburzen (s. 272). Okres rozkwitu gospodarczego i stabilizacji politycznej (s. 287). Kryzys ustroju parlamentarno-demokratycznego (s. 303).ROZDZIA� �SMY. -NIEMCY HITLEROWSKIEFaszyzm (s. 317). Hitleryzm przed objeciem w3adzy (s. 324). Hitleryzm a nacjonalizm (s. 340). Rz1d koalicyjny hitlerowc�w i deutschnationale (s. 344). Zniesienie federalizmu niemieckiego (s. 349). Dyktatura partii hitlerowskiej, rozgromienie SA i kontrola nad wojskiem (s. 350). Panstwo policyjne (s. 357). Przerastanie dyktatury NSDAP w dyktature SS (s. 360). "Ujednolicenie" koocio3�w (s. 368). "Ujednolicenie" kultury (s. 372). "Ujednolicenie" ?ycia zawodowego (s. 374). Przeoladowanie �yd�w w okresie przedwojennym (s. 375). Hitlerowska polityka gospodarcza (s. 378). Hitlerowska polityka zagraniczna (s. 386).ROZDZIA� DZIEWI�TY. DRUGA WOJNA �WIATOWA ........Napaoa na Polske i konfrontacja niemiecko-radziecka (s. 397). Kampania na zachodzie (s. 405). Dzia3ania w strefie Morza Or�dziemnego (s. 414). Napaoa na Zwi1zek Radziecki (s. 419). Kampania afrykanska i wybuch wojny ze Stanami Zjedno-187238272317397czonymi (s. 422). Polityka hitlerowska na okupowanych terenach radzieckich (s. 423). Eksterminacja ludnooci podbitej (s. 431). Punkt zwrotny (s. 438). Od Stalingradu do kapitulacji sprzymierzenc�w wschodnioeuropejskich (s. 445). Niepowodzenia w strefie Morza Or�dziemnego i anglo-amerykanska inwazja we Francji (s. 447). Konflikt Hitlera z genera3ami (s. 448). Koniec (s. 456).Od autoraOgromne i wszechstronne zainteresowanie spo3eczenstwa polskiego problematyk1 niemieck1, wynikaj1ce zar�wno z zagro?enia ze strony rewizjonizmu zachodnioniemieckiego, jak i z pog3ebiaj1cej sie przyjaYni z Niemieck1 Republik1 Demokratyczn1, uzasadnia potrzebe syntetycznego opracowania dziej�w Rzeszy Niemieckiej. Ksi1?ka niniejsza ma na celu zaspokojenie tego zapotrzebowania. Przeznaczona jest dla szerokiego kregu czytelnik�w, choa jej lektura bedzie wymaga3a pewnego wysi3ku. Jest to historia polityczna spo3eczenstwa niemieckiego. Dziejom militarnym i polityce zagranicznej poowiecono miejsca mniej, ni? to sie dzieje zwykle.�r�d3o informacji podano tylko przy mog1cych budzia w1tpliwooci danych liczbowych.Jerzy KrasuskiRozdzia� pierwszy NIEMCY PRZED ZJEDNOCZENIEM NARODOWYMPlemiona niemieckieObszar le?1cy w samym sercu Europy miedzy Renem i Lab1, Alpami i Morzem P�3nocnym zamieszkiwa3y w czasach historycznych plemiona germanskie, kt�re ju? w IX w. zaczeto nazywaa niemieckimi. Znamienna by3a powolnooa ich panstwowego i narodowego zjednoczenia. Jeszcze w XIX w. istnia3o w Niemczech kilkadziesi1t samodzielnych panstw, a nawet po utworzeniu panstwa narodowego w 1871 r. podzia3 ten zachowa3 sie w szcz1tkowym, ale b1dY co b1dY uderzaj1co wysokim stopniu. Rozbicie polityczne wi1za3o sie z trwa3ooci1 podzia3u plemiennego Niemc�w, kt�rego silne znamiona zachowa3y sie po dzio dzien. Z pewnooci1 zachodzi3o wzajemne oddzia3ywanie przyczynowe obu tych czynnik�w. Rozbicie polityczne u3atwia3o zachowanie odrebnooci plemiennych, aczkolwiek do podzia3u politycznego dosz3o r�wnie? w obrebie poszczeg�lnych plemion, a nawet wbrew granicom plemiennym. Z drugiej strony d1?enia zjednoczeniowe w XIX i XX w. napotyka3y na op�r nie tylko poszczeg�lnych dynastii, lecz tak?e du?ej czeoci ludnooci pragn1cej zachowaa swoj1 plemienn1 odrebnooa.R�?nice plemienne przejawiaj1 sie w cechach psychicznych, niekiedy w budowie fizycznej, w obyczajach, w sposobie budowania wsi i dom�w, a przede wszystkim w jezyku. W Niemczech zachowa3o sie kilkanaocie dialekt�w, kt�re - jeoli u?ywane w czystej postaci - prawie uniemo?liwiaj1 wzajemne porozumienie. Dialekty te dziel1 sie na dwie podstawowe grupy: dolnoniemieck1 (niederdeutsch) i wysokoniemieck1 (hochdeutsch). W XIX w. granica miedzy nimi przebiega3a na obszarze miedzy Renem a Lab1 wzd3u? po3udniowej granicy pruskich prowincji Westfalii i Hanoweru i dalej a? do ujocia Saali do Laby. Na zach�d od Renu by3a mniej wyraYna, przebiegaj1c mniej wiecej na wysokooci Kolonii.Podzia3 na grupy jezykowe dolno- i wysokoniemieck1 wytworzy3 sie ok. r. 500 i a? do XVI w. grozi3 powstaniem dw�ch odrebnych jezyk�w. Nast1pi3o to jednak tylko w Niderlandach (dzisiejsza Belgia i Holandia), gdzie z dolnoniemieckiego dialektu dolnofrankonskiego (niederfrankisc3i) wytworzy3 sie odrebny od niemieckiego jezyka literackiego jezyk niderlandzki3. By3o to skutkiem oderwania sie Niderland�w od zwi1zk�w politycznych z Niemcami z koncem XVI w. (formalnie dopiero w 1648 r.). Odnosi sie to te? w pewnej mierze do jezyka angielskiego, kt�rego g3�wnym elementem s1 dawne dolnoniemieckie dialekty Angl�w, Sas�w i Jut�w, przyby3ych do Brytanii w V w.Formy pierwotniejsze zachowa3y sie w dialektach dolnoniemieckich. W p�Ynym oredniowieczu dialekty wysokoniemieckie zacze3y zdobywaa przewage w jezyku pisanym, kt�ry w rezultacie nazywa sie po niemiecku r�wnie? 3iochdeutsch, czyli wysokoniemiecki. Ten jezyk literacki nie jest jednak identyczny z ?adnym dialektem wysokoniemieckim, a zawiera r�wnie? pewne elementy dolnoniemieckie. G3�wny wp3yw na ukszta3towanie jezyka literackiego wywar3y jezyki u?ywane w kancelariach saskich i cesarskich oraz przek3ad Biblii przez Marcina Lutra na jezyk zbli?ony do saskiego jezyka kancelaryjnego. Tym samym Luter powstrzyma3 rozw�j dolnoniemieckiego jezyka literackiego, albowiem jego wyznanie przyje3o sie g3�wnie w3aonie w Niemczech dolnych, czyli p�3nocnych. Pocz1tkowo pisma jego t3umaczono na dialekty dolnoniemieckie, ale wkr�tce tego zaniechano i Niemcy p�3nocni zaczeli sie uczya jezyka Lutra, czyli wysokoniemieckiego jezyka literackiego. Ostatni dolnoniemiecki przek3ad Biblii ukaza3 sie w 1621 r.Wymowa jezyka literackiego polega na tym, ?e m�wi sie mniej wiecej tak, jak sie pisze. Jeszcze w XVIII w. za wzorow1 uchodzi3a saska wymowa jezyka literackiego, natomiast w XIX w. nast1pi3o zjawisko paradoksalne, ?e role te przeje3a wymowa p�3nocnoniemiecka. By3o to rezultatem radykalnego przesuniecia sie gospodarczego i politycznego punktu cie?kooci na p�3noc.Obszary na wsch�d od Laby i Saali ulega3y podbojowi i zaludnieniu' Z niderlandzkiego wytworzy3'sie najpierw holenderski jezyk literacki, a dopiero w XX w. literacki jezyk flamandzki, u?ywany we flamandzkiej czeoci Belgii.10przez Niemc�w poczynaj1c od X w. W XIX w. w granicach Niemiec le?a3y znaczne obszary na wsch�d od Odry, nad Wart1, doln1 Wis31 i Niemnem. Na du?ej czeoci tych ziem mieszkali zwart1 mas1 Polacy, ponadto zao w Saksonii zachowali sie Serbowie 3u?yccy. Wiekszooa podbitych obszar�w p�3nocno-wschodnich zaludni3a ludnooa dolnoniemiecka (dolnosaska), natomiast w czeoci po3udniowej osiad3a ludnooa wysokoniemieck1:w Turyngii, Saksonii, Austrii, na Ol1sku, w Czechach. R�wnie? na p�3nocnym wschodzie trafia3y sie wyspy dialekt�w wysokoniemieckich, np. na Warmii.Dialekty dolnoniemieckie w Niemczech p�3nocno-wschodnich zacze3y w XIX w. ulegaa szybkiemu zanikowi. Przyczyn1 tego by3 brak pierwotnego pod3o?a germanskiego. W miastach Niemiec p�3nocno-wschodnich z Berlinem w31cznie wymowa literacka przyjmowa3a sie znacznie szybciej ni? gdzie indziej. Nikt tu bowiem nie che3pi3 sie swoim dialektem jako jezykiem m�wionym od czas�w najdawniejszych. Przeciwnie, owiadomooa bliskooci Polak�w sk3ania3a ludzi bardziej oowieconych do podkreolania swoich zwi1zk�w z reszt1 Niemiec przez przyjecie og�lnoniemieckiego jezyka ...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]